Öýüňizde, stoluňyzyň çekmesinde, gural gutusynda ýa-da köp gurally bu zatlaryň ýarysyndan gowragy bar bolsa gerek: uzynlygy alty dýuým bolan metal hek prizmalary, adatça L görnüşinde egilýär. Resmi taýdan hex açarlary diýlip atlandyrylýan alty düwmeler, işçi döwrebap berkitmelerdir we arzan çip mebellerinden başlap, gymmat awtoulag dwigatellerine çenli hemme zady ýygnamak üçin ulanylýar. Esasanam IKEA-nyň kömegi bilen hiç haçan dyrnak bilen urmadyk millionlarça adam alty açary öwürdi.
Emma hemme ýerde ulanylýan gurallar nireden geldi? Alty çeňňegiň taryhy, ýoldaşy, ýer ýüzüniň islendik ýerinde öndürilip bilinjek global standartlaşdyrylan komponentleriň bir bölegi hökmünde senagat rewolýusiýasyndan ýüze çykan kiçijik bolt bilen başlaýar.
CHF 61 (66 $): Dokuz sahypalyk Global Hex Key Standard resminamasyny satyn almak üçin çykdajylar.
8000: IKEA-nyň metbugat sekretary Kwars bilen söhbetdeşlikde IKEA önümleri alty açar bilen gelýär.
Ilkinji boltlar XV asyrda el bilen ýasaldy, ýöne köpçülikleýin önümçilik Senagat rewolýusiýasy döwründe bug hereketlendirijisiniň, elektrik toguň we pagta gininiň peýda bolmagy bilen başlandy. XIX asyryň ahyrynda demir boltlar adaty zatdy, ýöne inedördül kelleleri zawod işçileri üçin howp salýardy - burçlar egin-eşik geýmäge ýykgyn edip, betbagtçylyklara sebäp bolupdy. Daşarky daşy berkidijiler ýapyşmaýar, şonuň üçin oýlap tapyjylar boltuň içini howpsuz öwürmek üçin zerur bolan ýiti burçy gizlediler, diňe alty kran bilen girip bolýar. William J. Allen bu pikiri 1909-njy ýylda Amerikanyň Birleşen Ştatlarynda patentledi we şol bir at bilen işleýän kompaniýasy howpsuzlyk nurbatlary üçin zerur bolan wilka bilen manydaş boldy.
Ikinji jahan urşundan soň soýuzdaşlar çalşylýan berkidijileriň möhümdigine düşünenlerinde, hek hozy we penjeler esasy berkitme usuly boldy. Halkara standartlaşdyryş guramasy 1947-nji ýylda döredildi we ilkinji wezipelerinden biri standart nurbat ölçeglerini döretmekdi. Alty boltlar we penjeler indi bütin dünýäde ulanylýar. IKEA ilkinji gezek 1960-njy ýyllarda alty sany wilkany ulanyp başlady we Kvartsa bu ýönekeý guralyň “öz roluňy ýerine ýetirýärsiň” düşünjesini öz içine alýandygyny aýtdy. Biz öz jogapkärçiligimizi edýäris. Geliň bilelikde halas edeliň. “
“Allen Manufacturing” barada aýdylanda bolsa, ony ilkinji gezek 2013-nji ýylda “Bain Capital” satyn alan dünýä öndürijisi “Apex Tool Group” satyn aldy. Kompaniýa “Allen” brendini ulanmagy bes etdi, sebäbi hemme ýerde peýdasyz marketing guraly boldy. Heöne hek armaturanyň özi sazlamak üçin tigirli oturgyç ýa-da ýygnamak üçin Lagkapten bar bolsa, öňküsinden has peýdalydyr.
Hex düwmeleri näçe umumy? Habarçy öýüni döküp, onlarça adamy tapdy (we belki köpüsini taşlajakdygyna göz ýetirdi). Şeýle-de bolsa, olaryň agalyk eden günleri gutarýar. IKEA-nyň metbugat sekretary Kvartsa: "Biziň maksadymyz, ýygnamagyň wagtyny azaldýan we mebel ýygnamak işini hezil etjek has ýönekeý, guralsyz çözgüde geçmek" -diýdi.
1818: Demirçi Mika Rugg ABŞ-da ilkinji bagyşlanan bolt önümçilik merkezini açdy we 1840-njy ýyla çenli günde 500 bolt öndürýär.
1909: William J. Allen alty ýyllyk howpsuzlyk nurbady üçin ilkinji patenti berdi, ýöne bu pikir onlarça ýyl bäri dowam edip biler.
1964: Jon Bondhus berkidijini bir burça öwrüp, alty wilkada ulanylýan tegelek ujy “otwýortka” oýlap tapdy.
Alty wilka takyk in engineeringenerçilik arkaly döredilip, çalşylýan bölekleri köpçülikleýin öndürmäge standart däl berkidijileri çalyşmaga mümkinçilik berýär.
Iňlis inereneri Genri Maudsleý 1800-nji ýylda ilkinji takyk nurbat kesiji maşynlaryň birini oýlap tapandygy bilen tanalýar we nurbat kesýän torna birmeňzeş berkidijileriň köpçülikleýin öndürilmegine mümkinçilik berdi. Maudsli 19 ýaşynda ussahana ýolbaşçylyk etmek üçin çaga hilegärdi. Şeýle hem, bir dýuýmyň 1/1000 böleklerini ölçemäge mümkinçilik berýän ilkinji mikrometr ýasady, oňa “Beýik Kazy” diýip at berdi, sebäbi önümiň standartlaryna laýyk gelýändigi baradaky soňky karary görkezýär. Häzirki wagtda nurbatlar şekillendirilmän, simden galypdyr.
“Hex Key”, “Kleenex”, “Xerox” we “Velcro” ýaly giň ýaýranlygy sebäpli söwda belligi hökmünde hasaba alnyp bilinmeýän eýeçilik sinonimi. Hünärmenler muny “genosid” diýip atlandyrýarlar.
Öýüňiz üçin haýsy hek wena iň gowusy? Wirecutter-iň sarp ediji önümleriniň hünärmenleri dürli hek armaturalaryny synagdan geçirdiler we has çalt giriş burçlaryny ara alyp maslahatlaşmagy we ergonomikany dolandyrmagy halaýan bolsaňyz, abraýly synlaryny gözden geçiriň. Üstesine: IKEA mebelini ýasamak üçin zerur gurallaryň hemmesi bar.
Geçen hepde geçirilen pursatlar pikir soralyşygynda 43% -i Frito-Lay bilen durnukly üpjünçilik zynjyryny gurjakdyklaryny, 39% -i Teýlor Swifti we 18% -i HBO Max bilen şertnama baglaşandygyny aýtdy.
Şu günki e-poçta Tim Fernholz (başdan geçiren tejribesini tapdy) we Sýuzan Howson (zatlary aýyrmagy halaýan) we Annalize Griffin (ýüregimiziň açary açary) tarapyndan redaktirlendi.
Wiktorinanyň dogry jogaby D., Linkoln Bolt. Theöne galanlary hakyky boltlar!
Iş wagty: 27-2023-nji fewral